ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရ

က်န္းမာေရး မေကာင္းလို႔ ေငြကုန္လူပန္း ျဖစ္ေနၾကတဲ့ လူနာေတြအတြက္ စိတ္မသက္မသာျဖစ္မိလုိ႔ က်န္းမာျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းတရားေတြျဖစ္တဲ့ ကံ၊စိတ္၊ဥတု၊ အာဟာရ အေၾကာင္းကို စာတစ္ပုဒ္ေရးဖို႔ စိတ္ကူးမိပါတယ္။ ျမန္မာတိုင္းရင္း ေဆးပညာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးကၽြန္မမွာ ဗဟုသုတအေျခခံ မရွိတဲ့အတြက္ ကၽြန္မေလ့လာမွတ္သားထားတဲ့ အေနာက္တိုင္း ေဆးပညာအယူအဆနဲ႔ လူေနမွဳဘ၀ အေတြးအျမင္အခ်ိဳ႕ကို ဆက္စပ္ျပီး ေဆြးေႏြးတင္ျပ သြားပါမယ္။

နံပါတ္တစ္ အေရးၾကီးဆံုးအေၾကာင္းကေတာ့ ကံပဲျဖစ္ပါတယ္။ ကံေၾကာင့္ လူေတြက်န္းမာၾကတယ္၊ အနာေရာဂါ ထူေျပာၾကတယ္။ ကံဆိုတဲ့ေနရာမွာ အတိတ္ဘ၀ကျပဳခဲ့တဲ့ကံ၊ ယခုဘ၀ျပဳခဲ့တဲ့ကံ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးနဲ႔ ဆိုင္ပါတယ္။ အရင္ဘ၀က သီလမလံုတဲ့လူ၊ သူတစ္ပါးကို ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ခဲ့တဲ့လူေတြဟာ အနာေရာဂါထူေျပာတတ္တယ္ ဆိုတာကို ကံ၊ကံ၏ အက်ိဳးကို ယံုၾကည္သူတိုင္း လက္ခံၾကပါလိမ့္မယ္။ ဘယ္သူမျပဳ မိမိမွဳဆိုသလို အရင္ဘ၀က မေကာင္းခဲ့လို႔ ဒီဘ၀မက်န္းမမာ ျဖစ္ေနရသူေတြ ေနာင္ဘ၀ေကာင္းေအာင္ သီလေစာင့္ဖို႔လို ပါတယ္။ သီလစင္ၾကယ္ရင္၊ ၀ိပသနာ ဘာ၀နာပြားနိဳင္ရင္ ယခုဘ၀ခံစားေနရတဲ့ ေ၀ဒနာအခ်ိဳ႕ကို သက္သာေစနိဳင္ပါတယ္။ အရင္ဘ၀က သီလအားေကာင္းခဲ့လို႔ က်န္းမာေနသူေတြကလည္း က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္ေအာင္ ေနထိုင္ျပဳမူ ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ အခ်ိန္မွန္အိပ္၊ မွ်တတဲ့ အာဟာရကို အခ်ိန္မွန္စား၊ ေလ့က်င့္ခန္း ပံုမွန္လုပ္ျပီး၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ထိန္းရပါမယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္တာေရွာင္ရမယ္။ အရက္အလြန္အကၽြံေသာက္ျခင္းကို ေရွာင္ရမယ္။ အတိတ္ကံ ေကာင္းပါလွ်က္၊ ဒီဘ၀ျပဳတဲ့ကံ မေကာင္းရင္၊ ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္မေနရင္ ေရာဂါထူပါလိမ့္မယ္။

ဒုတိယ အေရးၾကီးဆံုးအေၾကာင္းက စိတ္ပါ။ ကိုယ္က်န္းမာေရးနဲ႔ စိတ္က်န္းမာေရးဟာ တိုက္ရိုက္ကို ဆက္စပ္ေန ပါတယ္။ ယခုအျဖစ္မ်ားေနတဲ့ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳ၊ေသြးတိုး၊ ေလျဖတ္ေရာဂါနဲ႔ ကင္ဆာေရာဂါေတြဟာ အစားအေသာက္၊ လူေနမွဳစနစ္နဲ႔ စိတ္ဖိစီးမွဳ မ်ားလို႔ ျဖစ္ရတဲ့ေရာဂါေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ မေလးရွားမွာ အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့ အသက္ႏွစ္ဆယ္ သံုးဆယ္အရြယ္အခ်ိဳ႕ေတြ ေသြးတိုးရွိၾကတယ္။ ေဆြမ်ိဳးမိသားစုရဲ႕ အၾကင္နာ ေမတၱာေတြနဲ႔ ကင္းကြာေနရျပီး၊ အဆင္မေျပတာ မေက်နပ္စရာေတြကို ေန႔စဥ္ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ စိတ္ဖိစီးမွဳ ဒဏ္ေတြေၾကာင့္ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႕ ေရာဂါရၾကတယ္။ လူေနမွဳစနစ္ ကေမာက္ကမ နိဳင္လွျပီး၊ စိတ္ဖိစီးမွဳေတြ သိပ္မ်ားၾကတဲ့ ျမန္မာျပည္ကလူေတြ ေရာဂါဘယ ထူေျပာၾကတယ္။ ေဆးကုစရာ ပိုက္ဆံမရွိလို႔ အသက္တိုၾကတယ္။ အာဖရိကန္ နိဳင္ငံေတြျပီးရင္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ပ်မ္းမွ်လူ႕သက္တမ္းဟာ ကမၻာမွာအနိမ့္ဆံုး ျဖစ္ေနပါတယ္။

ေခတ္စနစ္ကို ျပင္နိဳင္တဲ့ အရည္အခ်င္း မရွိေလေတာ့၊ ဆႏၵနဲ႕ ဘ၀ သီးျခားျဖစ္ေနရတဲ့ အေျခအေနမွာ ကၽြန္မတို႔ စိတ္ခ်မ္းသာ ကိုယ္က်န္းမာေအာင္ ဘယ္လိုေနၾကမလဲဆိုတာကို အေျဖရွာျပီး ေနတတ္ေအာင္ ေနၾကရံုပဲ ရွိပါတယ္။ သီလစင္ၾကယ္စြာနဲ႔ အျပစ္ကင္းေအာင္ေနရင္ အတိုင္းအတာတစ္ခုေလာက္ စိတ္ခ်မ္းသာမွဳ ရနိဳင္ပါတယ္။ အျပစ္မလုပ္ တဲ့သူဟာ အျပစ္ဒဏ္ခံရမွာကို ပူပန္ေနစရာမလိုတဲ့အတြက္ မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္မွဳရွိေနပါတယ္။ မိမိရဲ႕ သီလစင္ၾကယ္မွဳကို ဆင္ျခင္မိတိုင္းလဲ စိတ္ခ်မ္းသာစရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေမတၱာပြားျခင္း၊ ဗုဒၵႏုႆတိပြားျခင္းနဲ႔ သတိပဌာန္ က်င့္စဥ္ေတြဟာလည္း စိတ္ကိုၾကည္လင္ သန္႔ရွင္းေစပါတယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာေနရင္ အိပ္ေပ်ာ္စား၀င္ျပီး၊ ကိုယ္ခံအားေကာင္းေစ ပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရား ဆံုးမေတာ္မူခဲ့တဲ့အတိုင္း မေကာင္းမွဳေရွာင္၊ ေကာင္းမွဳေဆာင္၊ ျဖဴစင္စိတ္ကိုထားနိဳင္ရင္ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္စြာ ေနနိဳင္ပါတယ္။

က်န္းမာေစတဲ့ ေနာက္အေၾကာင္းတစ္ခုက ရာသီဥတု ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ ရထားတဲ့ ရုပ္ခႏၶာၾကီးက အပူအေအး စတဲ့အေျပာင္းအလဲေတြေၾကာင့္ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္တဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။ ေဖာက္ျပန္တတ္တဲ့ ရုပ္ခႏၶာၾကီး ေရာဂါမျဖစ္ေအာင္ ဆင္ျခင္ေနထိုင္တတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ပူေသာရာသီ၊ ေအးေသာရာသီအလိုက္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ျဖစ္ေအာင္ ေနၾကရပါမယ္။

ေနာက္ဆံုးျဖစ္တဲ့ က်န္းမာျခင္းအေၾကာင္းကေတာ့ အာဟာရ ျဖစ္ပါတယ္။ အစဥ္မျပတ္ ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ရုပ္သေဘာ နာမ္သေဘာေတြကို ေန႔စဥ္စားေနတဲ့ အာဟာရက ေထာက္ပံ့ေပးထားပါတယ္။ အာဟာရမွ်တေနရင္ ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ပါး က်န္းမာေစပါတယ္။ အာဟာရမွ်တတယ္ ဆိုတဲ့ေနရာမမွာ လိုအပ္တာထက္ ပိုမစားဖို႔လဲ အေရးၾကီးပါတယ္။ ဆင္းရဲတဲ့လူေတြ အာဟာရမလံုေလာက္လို႔ အသက္တိုၾကသလို၊ စားနိဳင္ေသာက္နိဳင္ တဲ့သူေတြကလည္း အစားက်ဴးလို႔ ေရာဂါထူၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က အလုပ္မ်ားလို႔ ၾကံဳသလိုစားရင္း ေရာဂါရၾကပါတယ္။

အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့လို႔ ျဖစ္ရတဲ့ေရာဂါေတြကို ကာကြယ္နိဳင္ဖို႔အတြက္ ဆင္းရဲမြဲေတျခင္းက လြတ္ေျမာက္ေရးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ေတြ နိဳ႔တိုက္မိခင္ေတြ အာဟာရ လံုေလာက္ဖို႔လိုပါတယ္။ မိခင္နဲ႔ ကေလးသူငယ္ေတြ အာဟာရလံုေလာက္မွ အနာဂတ္မွာ က်န္းမာၾကံ႕ခိုင္ျပီး၊ ဥာဏ္ရည္ေကာင္းတဲ့ လူ႔အရင္းအျမစ္ေတြ တိုးပြားလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္အာဟာရ စားသံုးတဲ့အခါမွာ မနက္စာဟာ အလြန္အေရးၾကီး ပါတယ္။ အလုပ္သမား၊ ၀န္ထမ္း၊ေက်ာင္းသားနဲ႔ အိမ္ရွင္မေတြအားလံုး မနက္စာေကာင္းေကာင္း စားျပီးမွ တစ္ေန႔တာအလုပ္ကို ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။ မနက္စာေကာင္းေကာင္းစားျပီးရင္ ေန႔လည္စားကို ပံုမွန္စာသံုးပါ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလွ်ာ့ဖို႔လိုတဲ့သူေတြက ညေနစာကို ေလွ်ာ့စားသင့္ပါတယ္။ ၀ိတ္က်ေအာင္ မၾကာခဏ ဥပုဓ္ေစာင့္နိဳင္ရင္ သိပ္ေကာင္းပါတယ္။အ၀လြန္ျခင္းေၾကာင့္ ကင္ဆာေရာဂါ၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳ၊ေသြးတိုး၊ အသည္းအဆီဖံုးျခင္းနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါေတြ ျဖစ္နိဳင္ပါတယ္။

အ၀လြန္ျခင္းနဲ႔ နာတာရွည္ေရာဂါေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ ဆီေလွ်ာ့စားရမယ္။ အခ်ိဳေလွ်ာ႔စားရမယ္။ အငံနဲ႔ အခ်ိဳ႕မွဳန္႔ကို ေရွာင္ရမယ္။ ပိုးသတ္ေဆးသံုးတဲ့ ဟင္းရြက္သီးႏွံေတြ၊ ၾကာရွည္ခံေအာင္ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ အစားအစာေတြဟာလည္း ကင္ဆာျဖစ္ေရာဂါ ျဖစ္ေစနိဳင္ပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္စိုက္ပ်ိဳးစားဖို႔ မျဖစ္နိဳင္ေတာ့ စားသမွ်ေတြ ေရာဂါမရေအာင္ တရားအမွတ္နဲ႔ စားရမလိုျဖစ္ေနပါတယ္။ ေဒါက္တာ မင္းတင္မြန္ေရးတဲ့ စာအုပ္မွာ ေတာ္ကူးဆရာေတာ္ ဘုရားက မိန္႔ေတာ္မူထားပါတယ္။ တရားအမွတ္နဲ႔စားရင္ ဘယ္စားစရာမဆို တည့္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေရာဂါရမွာ ေၾကာက္တဲ့ သူေတြ စားရင္စားတယ္၊ ၀ါးတယ္၊ မ်ိဳခ်တယ္စသျဖင့္ အမွတ္သတိနဲ႔စားပါလို႔ပဲ အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။ (ကၽြန္မကိုယ္တိုင္ေတာ့ အဲဒီလိုမက်င့္နိဳင္ေသးပါ။)

အစားအေသာက္ကေန ရတဲ့ေရာဂါအႏၱရာယ္ေတြကို ေလွ်ာ့ခ်နိဳင္ဖို႔အတြက္ စားသံုးကုန္ ထုတ္လုပ္သူေတြ၊ စားစရာ ေရာင္းတဲ့သူေတြကို ပညာေပးစည္းရံုးဖို႔လို ပါတယ္။ စားေသာက္ကုန္ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်မွဳနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒစည္းကမ္းေတြကို တိတိက်က်လိုက္နာေအာင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူတာေတြလည္း ရွိရပါမယ္။ ၀ယ္ယူစားသံုးသူေတြရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးကို ငွဲ႕ညွာတတ္တဲ့ အက်င့္သီလေကာင္းေတြ ေမြးျမဴလာေအာင္ ေလ့က်င့္ ေပးရပါမယ္။ စားသံုးသူေတြ ဘာျဖစ္ျဖစ္၊ ငါပိုက္ဆံရဖို႔၊ အျမတ္မ်ားမ်ားရဖို႔အဓိကလို႔ မေတြးဘဲ၊ သူလည္းခ်မ္းသာ ကိုယ္လည္းရႊင္လန္း ၀မ္းေျမာက္ရေအာင္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အက်ိဳးကို စဥ္းစားသင့္လွပါတယ္။ စားသံုးကုန္ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်သူမ်ား ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္ကေလးထားလုိက္တာနဲ႔ ဆိုးရြားလွတဲ့ ကင္ဆာေရာဂါ အႏၱရာယ္ကို ငါးဆယ္ရာခိုင္နွဳန္းမက ေလွ်ာ့ခ်နိဳင္ပါတယ္။ နိုင္ငံသားေတြ က်န္းမာဖို႔၊ တိုင္းျပည္တျပည္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ စားသံုးကုန္ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်သူေတြရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ သိပ္ကိုအေရးၾကီးပါတယ္။

ကံ၊စိတ္၊ဥတု၊ အာဟာရဆိုတဲ့ က်န္းမာေစတဲ့ အေၾကာင္းေတြထဲမွာ ကံ( ကိုယ္တိုင္ျပဳေသာကံ)ဟာ နံပါတ္တစ္ေနရာ မွာျဖစ္ပါတယ္။ က်န္းမာျခင္းကို မိမိကိုယ္တိုင္ ျပဳျပင္ဖန္တီးယူရမွာပါ။ ေဆးရံုေဆးခန္းကို အားကိုးမေနပဲ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး၊ ကိုယ္တာ၀န္ ကိုယ္ယူျပီး၊ က်န္းမာေရးကို ကိုယ္တိုင္ေစာင့္ေရွာက္ ကာကြယ္ၾကဖို႔ တို္က္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္က်န္းမာေအာင္ ေနထိုင္ရင္း၊ သူတပါးက်န္းမာေရး ထိခိုက္ေစမဲ့ အျပဳအမူေတြကိုလည္း ေရွာင္ၾကဥ္ေစခ်င္ပါတယ္။ လူတိုင္းကိုယ္စီ က်င့္၀တ္သီလေတြ ေစာင့္ထိန္းၾကရင္၊ ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္ရွိၾကရင္ျဖင့္ က်န္းမားျခင္းဆုလဒ္ၾကီးကို လူတိုင္းနီးပါး ပိုင္ဆိုင္ရပါလိမ့္မယ္။ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ၾကပါေစ။

စံပယ္ျဖဴ